خورشید منبع عظیم انرژی است که امروزه تلاشهای زیادی جهت بهرهوری از این منبع بزرگ انرژی انجام گرفته است. این انرژی بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم به دیگر اشکال انرژی تبدیل میگردد. بهرهوری حاصل از انرژی جزرومد و باد، نمونههایی از استفاده غیرمستقیم از انرژی خورشید است. درحالیکه نمونههایی مانند طبخ غذا و سلول فوتوولتاییک، استفاده مستقیم از انرژی خورشیدی را نشان میدهد.
استفاده “مستقیم” از انرژی خورشیدی به دو صورت انجام میگیرد:
- از طریق تمرکز نور که به آن سولارپاورِ متمرکز یا CSP میگویند.
- از روشی بهجز تمرکز، که آن را SP مینامند.
بدیهی است نورگیرهای خورشیدی، سلولهای فوتوولتاییک استاندارد (PV) و تکنولوژی برج در دسته SP قرار میگیرند.
دسته CSP را هم میتوان در سه دسته تقسیمبندی کرد:
- در دسته اول، استفاده ساده و مستقیم، تنها از انرژی حرارتی خورشید است. مجموعههای مختلفی مانند کبابپز خورشیدی، آشپزخانه خورشیدی و کارخانجات ذوب فلزات خورشیدی که تنها از انرژی حرارتی خورشید استفاده میکنند، در این دسته طبقهبندی میشوند.
- در دسته دوم، برای تبدیل همه یا قسمتی از انرژی خورشیدی به سایر انرژیها، ابتدا آنرا به حرارت تبدیل میکنند. سلولهای ترموالکتریک، پمپهای آب خورشیدی و نیروگاههای هلیواستات با موتورهای استرلینگ، در این دسته قرار میگیرند.
- در دسته سوم نیز، همانند CPV ها، همه یا بخشی از انرژی خورشید را بهطور مستقیم، به سایر انرژیها تبدیل میکنند.
از طرفی CPV ها را میتوان در سه گروه قرار داد:
- گروه اول که انرژی خورشیدی را ۱۰ برابر و یا کمتر متمرکز میکنند که به آنها LCPV گویند.
- گروه دوم بین ۱۰ تا ۲۵۰ برابر متمرکز میکنند که با نام MCPV شناخته میشوند.
- گروه سوم نیز، انرژی خورشیدی را بیش از ۲۵۰ برابر متمرکز میکنند که آنها را HCPV نامگذاری کردهاند.
نمودار زیر چگونگی تقسیمبندی استفاده از انرژی خورشید را نشان میدهد